Petro Murianka
Petro Murianka (a właściwie Piotr Trochanowski) - poeta, prozaik, dziennikarz, redaktor, kompozytor, społeczny działacz, aktywista, dyrygent chóru cerkiewnego.
Urodził się 10 sierpnia 1947 r. w Parchowie, woj. dolnośląskie, gdzie osiedlono rodzinę w ramach Akcji „Wisła” (rodowe gniazdo – Binczarowa k/Grybowa). Jako twórca debiutował reportażem „Po horach i dołynach” (Po górach i dolinach) w tygodniku „Nasze Słowo” (1971). Jego pierwszy tomik wierszy pt. „Suchy badyl” datowany jest na 1983 r. Następnie powstały: „Murianczysko” (1894), „Jak sokół wodę z kamienia” (1989), „Mamko kup mi knyżku” (1995), „Płanetnyky” (2001), a następnie „„Do Kraju nenarodżynia” (2012).
Opracował elementarz łemkowski pt. „A ja znam azbuku” (2003). Wydał wspomnienia „A Wisła dalej płynie” (2007). Ponadto dla diaspory łemkowskiej redaguje kalendarze łemkowskie, czasopisma „Besida” i „Rocznik Łemkowski” („Łemkiwskij ricznyk”) oraz tłumaczy literaturę słowiańską na ten język. Laureat wielu zaszczytnych nagród: im. Stanisława Piętaka z 1989 r. czy im. księcia Konstantego Ostrogskiego.
Współorganizator Łemkowskiej Watry /na Łemkowynie/ (1983 – 89), Łemkowskiej Watry na Obczyźnie (od 1989), Łemkowskiej Jesieni Twórczej (od 1993), Międzynarodowego Biennale Łemkowskiej / Rusinskiej Kultury (od 2000).
Od 1976 r. realizował z dziećmi i młodzieżą tradycyjno-obrzędowe inscenizacje, w tym własnego autorstwa; z teatrem „Terka” (Stow. „Ruska Bursa” w Gorlicach) wystawił sztuki „Otumanena” Klaudii Ałeksowycz, „Zemla kłycze” Kiryła Czajkowskiego i obraz historyczny własnego autorstwa „Sonce schodyt i zachodyt”; w latach 2003 – 2006 prowadził ze starszą młodzieżą Mołodo-Sywyj Teatr Poezyi (Młodo-Siwy Teatr Poezji).
Komponuje także muzykę, w tym do pieśni religijnych. Nauczyciel religii i języka łemkowskiego: członek zarządów: Stowarzyszenia Łemków (od 1989), Stowarzyszenia „Ruska Bursa” w Gorlicach (od 1992), Fundacji Wspierania Mniejszości Łemkowskiej RUTENIKA (od 2001).
Laureat wielu nagród:
- „Łemko Roku” (1984, 1987) – nagroda publiczności na Łemkowskich Watrach (przyznawana w l. 1983 – 89);
- Nagroda im. Stanisława Piętaka – literacka (1990);
- Nagroda im. Księcia Konstantego Ostrogskiego – za działalność na rzecz Cerkwi (1997);
- Zasłużony Działacz Kultury – nagroda Ministra Kultury RP (1998);
- Nagroda Polcul Fundation (Australia-Polska) – za działalność na rzecz kultury łemkowskiej (2001);
- Nagroda im. Ałeksandra Duchnowycza (Fundacji Sztefana Czepy – Słowacja / Kanada) – literacka (2002);
- Nagroda „Złoty Herb Krynicy” /pierwszy laureat tej nowo ustanowionej nagrody/ (2002),
- Nagroda im. Brata Alberta – za działalność na rzecz kultury łemkowskiej (2003).
- List Pochwalny Arcybiskupa Adama (Dubeca) za napisanie, reżyserię i wystawienie Sonce schodyt i zachodyt /Słońce wschodzi i zachodzi – obraz historyczny (2007)
- Order Św. Marii Magdaleny III st. (Synod Biskupów PAKP) – za działalność cerkiewną (2011)
- Nagroda im Epifana Drowniaka – Nikifora (Stowarzyszenie Łemków) – za całokształt twórczości (2012)
- Srebrny Krzyż Zasługi (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej – 2013)
- Nagroda im Wasyla Turoka-Hetesza (Światowa Rada Rusinów - 2014)
- Ars Quaerendi - Nagroda Województwa Małopolskiego - za działania na rzecz promocji i rozwoju kultury (2016)
- Odznaka Honorowa "Zasłużony dla Ziemi Sądeckiej" (2017)
- Nagroda im. Antala Hodinki (Towarzystwo Rusińskiej Inteligencji - Węgry, Budapeszt - 2019)
- Nagroda im. Romana Reinfussa 2020